Vĩnh Nhơn
(Ðã đăng trong Thời
Báo (Toronto), số 456, ngày 25-9-1998, tr. 78-84; đăng lại toàn
văn trong Bạch hóa tài liệu mật của Hoa Kỳ về Việt Nam Cộng Hòa,
tr. 12-26)
Lời Mở
Ðầu
Từ sau
khi Lệnh Hành Pháp (Executive Order) số 11652 được ban hành, nhiều tài liệu mật
sau Thế Chiến 2 của chính phủ Hoa Kỳ đã được bạch hóa. Số tài liệu mật được bạch hoá nầy càng được
công bố nhiều hơn sau khi Ðạo Luật Tự Do Về Thông Tin (Freedom of Information
Act) được tu chính vào tháng 2 năm 1975.
Những tài liệu nầy được làm bảng dẫn (indexed) đầy đủ và xuất bản như
một thư mục (catalog) lần đầu tiên dưới nhan đề sau đây: The Declassified
Documents Quarterly Catalog do nhà xuất bản Carrollton Press ở Arlington,
Virginia ấn hành từ năm 1975. Thư mục
nầy, như tên gọi, được xuất bản mỗi năm 4 lần.
Ngoài ra, nhà xuất bản Carrollton Press cũng cho ấn hành vào năm 1976
một thư mục hồi tố, tập hợp các tài liệu bạch hoá trước đó, mang nhan đề: The
Declassified Documents : Retrospective Collection, gồm 2 phần (Part) , phần I
gồm các bảng tóm lược (Abstracts) các tài liệu bạch hoá, phần II là bảng dẫn
theo đề tài (Cumulative Subject Index). Từ tháng 7 năm 1981, thư mục nầy chuyển qua
do nhà xuất bản Research Publications ở Woodbridge, Connecticut chịu trách
nhiệm ấn hành. Từ đầu năm 1986 trở đi,
thư mục nầy đổi nhan đề thành The Declassified Documents Catalog và được ấn
hành hai tháng một lần. Hiện nay, thư
mục nầy mỗi năm ra 7 số, các số từ 1 đến 6 là phần toát yếu, số 7 là bảng
dẫn. Người làm công tác nghiên cứu, sau
khi tra thư mục nầy, sẽ đọc toàn bộ văn bản của tài liệu được xuất bản dưới
dạng vi phiếu (microfiche). Các tài liệu
mật được bạch hoá nầy chủ yếu là các tài liệu của Cơ Quan Trung Ương Tình Báo
Hoa Kỳ (Central Intelligence Agency, thường được biết dưới tên viết tắt là
C.I.A.), của Bộ Ngoại Giao (State Department), và Bộ Quốc Phòng (Department of
Defense). Ngoài ra cũng có cả tài liệu
của các cơ quan, bộ phủ khác như Hội Ðồng An Ninh Quốc Gia (National Security
Council), Toà Bạch Ốc (White House, tức Phủ Tổng Thống), Cơ Quan Ðiều Tra Liên
Bang (Federal Bureau of Investigation, thường được biết dưới tên viết tắt là
F.B.I.), vv. Về hình thức văn bản, các
tài liệu nầy có thể là các bức điện tín, các văn thư, các báo cáo, các biên bản
họp, vv. Nói chung, các tài liệu nầy có
thể giúp các nhà nghiên cứu tìm thấy các sự kiện đã được che dấu trước đây, các
cách thức diễn dịch các biến cố, cũng như tiến trình hình thành các quyết định
về chính sách của chính phủ Hoa Kỳ. Tài liệu dịch sau đây được làm bảng dẫn
trong The Declassified Documents: Retrospective Collection, Phần (Part) I,
Quyển (Volume) 1, trang 47, đoạn E. Bản
tài liệu toàn văn nằm trong bộ vi phiếu DDRS (Declassified Documents Reference
System) : Retrospective Collection, ở vi phiếu dành cho các trang 45B-48B. Tài liệu nầy mang số hiệu OCI No. 0344/65
(Amended), dài 6 trang đánh máy, được tu chính vào ngày 20 tháng 2 năm 1965,
dựa trên tài liệu mang cùng số được soạn thảo trước đó một ngày chỉ dài có 2
trang. Tài liệu nầy được bạch hóa vào
ngày 24 tháng 12 năm 1975. OCI là chữ
tắt của Office of Current Intelligence (Phòng Tình Báo Hiện Hành), một bộ phận
của Nha Tình Báo (Directorate of Intelligence) của C.I.A. OCI, được thành lập vào năm 1951(1)
có nhiệm vụ cung cấp các báo cáo và phân tích ngắn để đáp ứng với những biến cố
đang diển ra nhanh. Như vậy, tài liệu
nầy rõ ràng là được soạn thảo để đáp ứng với biến cố xảy ra vào ngày 19 tháng 2
năm 1965: đó là việc "Ðại Tá Phạm
Ngọc Thảo (Công giáo) kéo một lực lượng Bộ Binh và chiến xa về Saigon chiếm
đóng trại Lê Văn Duyệt, đài phát thanh và bến Bạch Ðằng" (2).
